مقدمه:
اسکوپوس یکی از نمایههای استنادی معتبر بین المللی است که در آدرس http://www.scopus.com و از طریق اشتراک در دسترس میباشد. این بانک اطلاعاتی حیطههای علوم شامل علوم زیستی، فناوری، پزشکی، علوم اجتماعی و هنر را در برمیگیرد.
اسکوپوس اطلاعات کتابشناختی حدود 60 میلیون سند از ۵ هزار ناشر علمی را از سراسر جهان در خود جای داده است. در حال حاضر، اسکوپوس اطلاعات 21 هزار و پانصد مجله علمی پژوهشی و 113000 کتاب را در خود نمایه کرده است که از این میان به 4200 مجله دسترسی کامل وجود دارد.
اسکوپوس برای هر نویسنده، یک پروفایل تشکیل میدهد که اطلاعات مهمی مانند وابستگی سازمانی، تعداد تولیدات علمی چاپ شده، اطلاعات کتابشناختی تولیدات علمی، مراجع و شناسه اچ ایندکس نویسنده را ارائه می دهد. یکی از مشکلات بزرگ بازیابی آثار مربوط به یک نویسنده در این پایگاه، تشابه اسمی و اشکال مختلف اسامی نویسندگان است. برای رفع این مشکلات، هر پژوهشگر موظف است که پروفایل علمی خود را ویرایش کند.
بسیاری از نویسندگان اسامی مشابه دارندکه این تشابه مشکلاتی را در زمینه تشخیص نویسندگان و آثار آن ها به وجود می آورد. Scopus Author Identifier کدی است که برای هر نویسنده به شکل منحصر به فرد توسط اسکوپوس اختصاص داده میشود .در واقع، این کد به شما کمک میکند که اسامی یک نویسنده را که به اشکال مختلف نوشته شده و یا با وابستگیهای مختلف نمایه شده است در زیر یک کد منحصر به فرد قرار گیرد. به این ترتیب شما میتوانید نویسندگان با اسامی مشابه را از یکدیگر متمایز کنید.
به كمك Scopus ID ميتوان بین مقالات چاپ شده بوسیله افراد با نام هاي مشابه تمايز قايل شد. براي اينكه پروفايل شما به عنوان نويسنده مقاله در اسكوپوس كامل باشد بايد مطمئن شوید كه مقالاتي كه شما نويسنده آن ميباشید در اسكوپوس متعلق به یک Author ID واحد ميباشد. زیرا تنها در این صورت است که هر استنادي كه به مقالات شما در بانک اطلاعاتی Scopus داده شود براي شما محاسبه خواهد شد. ممکن است بعضي از مقالات شما درSCOPUS ، تحت یک نام واحد و در يک Profile يکتا درج نشده باشد. این امر موجب میشود که شاخصهای علم سنجی شما نظیر تعداد مقالات نمایه شده، تعداد استنادات دریافت شده، شاخص اچ و سایر شاخصها کمتر از مقدار واقعی آنها نمایش داده شود. از آنجا که سامانه علم سنجي اعضاي هیات علمي(ISID)، اطلاعات علم سنجي شما را از پروفايل ایجاد شده در اسکوپوس که بیشترين مقالات شما را پوشش ميدهد، گردآوري ميکند، مقالات قرارگرفته شما در ساير گروههاي Affiliation و يا اشکال نوشتاري نام و فامیل شما در آن محاسبه نميشود. بدين منظور لازم است، Profile هاي متعدد خود را در بانک اطلاعاتي SCOPUS با يکديگر ادغام و يکپارچه(Merge) نمايید. راهنمای حاضر شیوه ادغام پروفايل و اشکال نوشتاري متعدد اسامی نویسنده را در بانک اطلاعاتی Scopus تشریح مینماید.
جستجوي پروفايل نويسنده در بانک اطلاعاتي:
ابتدا در بانک اطلاعاتي Scopus به آدرس «www.scopus.com» وارد شويد، پس از قرار گرفتن روي عنوان Searchگزينه Author Search را انتخاب نمايید.
در کادر اول، نام خانوادگي(Author Last Name) در کادر دوم، حرف اول و يا شکل کامل نام (Author Initials of First Last Name و در کادر سوم وابستگي سازماني نويسنده(Affiliation) را درج نمايید. در اين کادر به منظور جامعیت جستجو تنها اشاره به نام شهر يا کشور نیز امکان پذير میباشد. چنانچه نويسنده داراي ORCID (Open Researcher and Contributor ID) باشد ميتوانید به جاي پر کردن ساير موارد کد اين کادر را وارد نمايید. با توجه به اينکه اسامي نويسندگان ايراني در مقالات معمولا داراي چند نوع نگارش به زبان انگلیسي است، به منظور در نظر گرفتن انواع اشکال، استفاده از عملگرهاي جستجو ميتواند مفید باشد. به طوريکه به جاي حرف يا حروفي که به چند شیوه نگارش ميشود در بانک اطلاعاتي Scopus ميتوان از کاراکتر ستاره (*) استفاده کرد
به طور مثال : نحوه نگارش "دکتر محمدعلي بهروز" متفاوت است.
v Behrooz, Mohammad Ali
v Behrooz, MohammadAli
v Behrouz, Mohammad Ali
v Behruz, MohamadAli
با درج نام نويسنده مانند شکل زير،کل اشکال فوق بازيابي خواهد شد.
چنانچه اشاره شد، اسامي نويسندگاني که با جستجوي فوق مطابقت داشته باشند به همراه تعداد مقالات، حوزه فعالیت و وابستگي سازماني، نمایان خواهد شد. لازم به ذکر است که اسامي با تنها يک مقاله در Scopus، در نتايج جستجو نشان داده نمي شوند بدين سبب در قسمت بالاي جدول نتايج، با انتخاب گزينه
(Show Profile Matches with One Document)، اين اسامي نیز نمايان خواهد شد. از بین پروفايل هاي بازيابي شده با بررسي دقیق، تیک مورد يا موارديکه با اسم نويسنده مورد نظر مطابقت دارد فعال و در انتها گزينه (Request to merge authors)را انتخاب نمايید.
نکته: ابتدا باید وارد حساب کاربری خود شوید تا بتوانید مراحل ادغام پروفایل نویسنده را انجام دهید.
ويرايش پروفايل نويسنده:
با انتخاب گزينه (Request to merge authors)، مراحل ويرايش پروفايل آغاز خواهد شد.
مرحله اول:( Select Profile(s))
در مرحله اول، همانطور که در شکل زیر مشاهده می کنید، پروفايل هايي که در قسمت قبل انتخاب شدند به منظور بررسي مجدد، همراه با وابستگي سازماني ارائه ميشود. پس از حصول اطمینان از کامل بودن اطلاعات، گزينه Review Documents جهت ورود به مرحه بعدي را انتخاب نمايید.
مرحله دوم(Review Documents) بررسی مدارک و مقالات:
قبل از ورود به مرحله دوم، مطابق با نام نويسنده در پروفايل هاي انتخاب شده، فهرستي از اسامي پیشنهادي به صورت يک منوي کشويي، جهت تعیین نام منتخب و صحیح نويسنده که در پروفايل اصلي قرار خواهد گرفت، ارائه ميگردد. بعد از انتخاب نام مورد نظر و کلیک روي continue، وارد مرحله دوم می شویم.
در اين مرحله مقالات موجود در پروفايل/پروفايل هاي مختلف نويسنده که در مرحله اول انتخاب شده است، مشاهده می شود که می توان به تأيید يا حذف مواردي که به علت تشابه اسمي به پروفايل نويسنده وارد شده اند پرداخت. همچنین می توان با جستجو در قسمت search missing documents، مقالاتی از نويسنده که در بانک اطلاعاتي Scopusقرار دارد ولي در اين لیست ديده نمي شود را جستجو کرد، و به لیست مذکور اضافه نمود. بهتر است به منظور اضافه نمودن این دسته از مقالات، ابتدا مقاله مورد نظر را از قسمت "Document Search" در پایگاه اسکوپوس جستجو و عنوان آن را کپی کنید. پس از انتخاب گزينه (Search missing documents) در مرحله سوم، پنجره اي نمايان خواهد شد که در اين قسمت عنوان کپي شده مقاله را در کادر (Article title)اضافه کنید، علاوه بر اين امکان تايپ عنوان و يا قسمتي از آن در اين کادر نیز وجود دارد. در نهايت با انتخاب کلید Search، جستجو در مقالات Scopus انجام شده و مقالاتي که مطابق با عنوان وارد شده است، بازيابي و در همین پنجره نشان داده خواهد شد. که لازم است تیک مربوط به مقاله مورد نظر را فعال و کلید (Add selected articles) را انتخاب نمایید. انتخاب اين گزينه، نويسندگان مقاله جاري و وابستگي سازماني هر يک را جهت انتخاب نام نویسنده مورد نظر، نمايان خواهد ساخت. در انتها با کلیک برروي (Set author sequence)، مقاله را به لیست مقالات نويسنده اضافه نمايید.
در اين قسمت همچنین امکان تغییر ترتیب مقالات بر اساس مواردي چون الفبايي عنوان مقاله، نويسنده اول، تاريخ انتشار و عنوان مجله وجود دارد. بعد از بررسی نهایی مقالات، روی گزینه Review Affiliation در پایین صفحه کلیک کرده و وارد مرحله بعدی می شویم.
v حذف مقاله: به منظور حذف موارد نامربوط روی علامت ضربدر کلیک نمایید.اين عمل منجر به غیر فعال (کم رنگ) شدن اطلاعات مربوط به مقاله در لیست ميشود.
مرحله سوم(Review Affiliation) :
چنانکه پس از بررسي همچنان نیاز به ويرايش پروفايل و مقالات وجود دارد، با انتخاب گزينه (Review document) و يا انتخاب مرحله مورد نظر از نوار بالاي جدول و يا کلید back، مجددا مراحل قبل فعال و امکان ويرايش برقرار خواهد شد. در غیر اين صورت با انتخاب گزينه Confirm and Submit ، به مرحله نهایی خواهید رسید.
مرحله چهارم :(Confirm and Submit)
در مرحله نهایی اطلاعات نويسنده مورد نظر (نام خانوادگي، نام و ,وابستگی سازمانی) مشاهده می شود. انتخاب گزينه Submitجهت تأيید کل اطلاعات وارد شده در اين فرايند ضروري است.
با اتمام فرآيند، پیغامي مبني بر تایید دریافت درخواست اصلاح اطلاعات شما توسط بانک اطلاعاتي Scopus و ارسال ایمیلی جهت نهایی کردن درخواست شما نشان داده خواهد شد.
انجام ويرايش از طريق پروفايل نويسنده:
در صورتي که نويسنده داراي يک پروفايل واحد است و تنها نیاز به ويرايش اين پروفايل وجود دارد، پس از جستجوي نام خود (مطابق توضیحات ابتداي راهنما) و انتخاب پروفايل مربوطه و ورود آن، با انتخاب گزينه (Request author detail corrections) در اين صفحه، مراحل انجام کار به شیوه اي مشابه با حالت اول ارائه خواهد شد.
در هر دوحالت پس از تکمیل مراحل و تأيید نهايي از سوي نویسنده، درخواست از سوي تیم مربوطه در Scopus بررسي و پس از تأيید، تغییرات اعمال مي گردد.
پس از طی مراحل ذکر شده، نويسنده داراي تنها يک پروفايل واحد و کامل با اطلاعات علم سنجي صحیح )تعداد مقالات، تعداد استنادات، تعداد مقالات استناد کننده به مقالات،H-index ، تعداد همکاران علمي و جداول و گراف هاي مربوطه( خواهد بود و کد نويسنده (Author ID) درج شده در اين پروفايل به عنوان ID صحیح نويسنده، قابل ارائه در ارزيابي هاي مختلف مي باشد.